In februari van dit jaar kondigde de Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Eppo Bruins, zijn besluit aan om de Benin Bronzen uit de Rijkscollectie terug te geven. De teruggave is onvoorwaardelijk, omdat erkend wordt dat de objecten geroofd zijn tijdens de Britse aanval op Benin City in 1897, en nooit in Nederland terecht hadden mogen komen. Op 19 februari ondertekenden minister Bruins en de directeur-generaal van de Nigeriaanse Nationale Commissie voor Musea en Monumenten (NCMM), Olugbile Holloway, de overdrachtsovereenkomsten in Wereldmuseum Leiden, waar de objecten eerder werden tentoongesteld.
Deze week wordt de thuisreis van de bronzen afgesloten met een officiële overdrachtsceremonie in het Nationaal Museum in Lagos, in aanwezigheid van de minister van Kunst, Cultuur, Toerisme en Creatieve Economie Hannatu Musa Musawa, de ambassadeur voor Internationale Culturele Samenwerking van Nederland Dewi van de Weerd, de directeur van het NCMM, de directeuren van Wereldmuseum en andere functionarissen.
De Nederlandse teruggave is de grootste fysieke teruggave van Beninse kunstvoorwerpen aan Nigeria tot nu toe. DG Holloway van het NCMM: De symboliek van deze gelegenheid kan niet genoeg benadrukt worden en wat het betekent voor de trots en waardigheid van niet alleen het volk van Benin, maar heel Nigeria. We verzekeren de rest van de wereld dat deze objecten met de grootste zorg voor detail zullen worden verzorgd en in al hun glorie zullen worden tentoongesteld. We danken Nederland voor het goede voorbeeld en kijken ernaar uit om nog nauwere banden te smeden tussen onze twee naties door middel van culturele diplomatie.
Nederland en Nigeria hebben nauw samengewerkt om deze historische teruggave te realiseren. Nederlands Ambassadeur voor Internationale Culturele Samenwerking, Dewi van de Weerd: We feliciteren Nigeria met hun volhardende pleidooi voor de teruggave van de Benin Bronzen. We hopen dat deze teruggave niet het laatste hoofdstuk is, maar de basis voor verdere samenwerking tussen Nederlandse en Nigeriaanse musea.
Voorafgaand aan de ceremonie zullen Nederland en Nigeria gezamenlijk een expert workshop over digitaal erfgoed organiseren, waaraan experts uit beide landen en de bredere West-Afrikaanse regio zullen deelnemen. Ter herdenking van de overdracht hebben jonge hedendaagse kunstenaars uit Benin City een tentoonstelling ontwikkeld over “Reclaiming heritage: new narratives", die te zien is in het Nationaal Museum in Lagos.
De Nederlandse teruggave volgt op de aanbeveling van de onafhankelijke Commissie Koloniale Collecties, gebaseerd op uitgebreid herkomstonderzoek, en is in lijn met het Nederlandse beleid voor de teruggave van objecten uit een koloniale context. Van de 119 objecten die worden teruggegeven, maakten er 113 deel uit van de Nederlandse Rijkscollectie, terwijl de overige zes worden teruggegeven door de gemeente Rotterdam. Vier objecten blijven in bruikleen in het Wereldmuseum.
