Tijd voor Papua
Vanaf 13-02-2026

Tijd voor Papoea

Tijd voor Papoea

Het Wereldmuseum beheert met bijna 50.000 objecten 's werelds grootste Papoea-collectie uit het westen van Nieuw-Guinea. De oorsprong van deze collectie is nauw verbonden met de Nederlandse kolonisatie, de aantrekkingskracht van de objecten op Europese avant-garde kunstenaars in de twintigste eeuw, en recente kunstrelaties tussen Nederland en Papoea. De objecten vertellen de verhalen van Papoea-culturen, hun maaktradities en wereldbeelden, waarin tijd niet lineair is en verleden, heden en toekomst gelijktijdig kunnen bestaan.  

Binnenkort maken we meer bekend over data, programma en randactiviteiten. Wil je niets missen? Houd deze pagina in de gaten en schrijf je in. 

Daarnaast reflecteren de objecten regionale netwerken en de internationale invloeden die de Papoea-leefwerelden hebben gevormd, maar ook bedreigd. De impact van het christendom en de destructieve gevolgen van mijnbouw en plantage-economie zijn zichtbaar in de collectie. 

Nu de Papoea-regio te maken heeft met ecologische en humanitaire crises, krijgt de collectie in het Westen een nog grotere betekenis, vooral voor de Papoea's in Nieuw-Guinea en diaspora, zoals in Nederland. De tentoonstelling biedt een platform voor hun verhalen en is een oproep om Papoea-kunst te begrijpen in haar volledige context, met respect voor de Inheemse leefwerelden en hun toekomst. 

Een ander concept van tijd

In ‘Tijd voor Papoea’ is tijd een belangrijk thema. Voorwerpen zijn geen stille getuigen; ze zijn schakels in relaties tussen mensen, voorouders en omgeving. In rituelen worden die relaties steeds opnieuw geactiveerd, waardoor verleden, heden en toekomst kunnen samenvallen. Waar musea objecten bewaren, leven in Papoea ideeën over tijd als iets dynamisch en circulair – met ruimte voor vernieuwing door verlies en verval. Wat betekent het als objecten uit die cyclus worden gehaald en elders ‘voor altijd’ worden geconserveerd?  

Contact met voorouders

Die vragen zijn des te urgenter omdat leefwerelden in rap tempo veranderen. Religieuze missies, koloniale ingrepen en de opkomst van plantage-economie en mijnbouw hebben landschappen, ritmes en betekenissen verschoven. Palmolieplantages, rijstvelden en mijnen maken contact met voorouders in het bos soms letterlijk onmogelijk, en daarmee verandert ook de beleefde tijd. Tegelijkertijd klinken sterke hedendaagse stemmen: kunstenaars, gemeenschappen en activisten werken aan een toekomst waarin ecologie, rechtvaardigheid en cultuur elkaar versterken.

Grenzen

De tentoonstelling belicht ook grenzen en identiteit. De rechte grens op de 141e lengtegraad – in de negentiende eeuw door koloniale machten getrokken – sneed families en gebieden doormidden. Maar grenzen zijn meer dan lijnen op een kaart: taalgebieden, rituele netwerken en genderrollen vormen eveneens ‘grenzen’ waarbinnen mensen zich positioneren, uitdagen en vernieuwen. Krijgers, houtsnijders, wevers en hedendaagse kunstenaars tonen hoe identiteit ontstaat in voortdurende uitwisseling: met de voorouders, met de buren, en met de wereldzeeën die dorpen verbinden.

Grenzen en identiteit

De tentoonstelling belicht ook grenzen en identiteit. De rechte grens op de 141e lengtegraad – in de negentiende eeuw door koloniale machten getrokken – sneed families en gebieden doormidden. Maar grenzen zijn meer dan lijnen op een kaart: taalgebieden, rituele netwerken en genderrollen vormen eveneens ‘grenzen’ waarbinnen mensen zich positioneren, uitdagen en vernieuwen. Houtsnijders, wevers, krijgers en hedendaagse kunstenaars tonen hoe identiteit ontstaat in voortdurende uitwisseling: met de voorouders, met de buren, en met de wereldzeeën die dorpen verbinden.  

Een verhaal van veerkracht

‘Tijd voor Papoea’ brengt die perspectieven samen: van verfijnde houtsnijwerken en korwar-figuren tot prauwvoorstevens en recente filmwerken. Je ziet hoe makers geschiedenis tastbaar maken, hoe objecten relaties vormen, en hoe een dynamische tijdsbeleving botst met opgelegde grenzen en economische belangen. We brengen context, tegenstemmen en actuele voorbeelden samen. Zo ontvouwt zich een verhaal van veerkracht en verbeelding: diepgeworteld in plaats en verleden, en tegelijk gericht op een rechtvaardige, groene toekomst. Kom kijken, denk mee en ontdek waarom het nu – meer dan ooit – tijd is voor Papoea. 

Wil je niets missen?

Houd deze pagina in de gaten en schrijf je in voor onze nieuwsbrief.