19e eeuws Japans topstuk na restauratie nu te zien

In 2018 verwierf Museum Volkenkunde een volstrekt uniek kamerscherm beschilderd door de Japanse schilder Kawahara Keiga (1786-c.1860). Een topstuk dat kort daarvoor ontdekt was, maar in zeer slechte staat verkeerde. Op het kamerscherm kijk je als het ware uit over de baai van Nagasaki, met daarin de Nederlandse handelspost Deshima prominent op de voorgrond. Via een crowdfunding actie zamelde Museum Volkenkunde geld in om het scherm te restaureren. Nu, drie jaar later en in samenwerking met vele Japanse experts is de restauratie voltooid.  Het kamerscherm is een echt sleutelstuk binnen de Keiga-collectie van het museum, die met 2000 objecten de grootste ter wereld is. Voor zover bekend is dit het enige kamerscherm dat Keiga ooit maakte. De bijzondere historische relatie tussen Japan en Nederland wordt op spectaculaire wijze verbeeld.

Met de presentatie van het kamerscherm gaat het museum nog een belangrijke digitale stap verder. Tegelijk met de voltooide restauratie lanceert Museum Volkenkunde de Deshima Experience. Een innovatieve web app, die zorgt voor een unieke totaalbeleving van het kamerscherm. Dit is de start van een compleet nieuwe manier om verhalen en informatie in verschillende vormen te delen met het publiek, wereldwijd. De applicatie bevat alle storytelling technieken in één toepassing. Zo worden 3D-modellen en augmented reality met video, animatie, foto’s en tekst gecombineerd. Op deze manier kan iedereen overal ter wereld het kamerscherm beleven: thuis of in het klaslokaal. 
En natuurlijk ook voor het originele scherm in de museumzaal, daar scan je met je telefoon details op het kamerscherm, om zo verhalen te starten. Hiermee is het Nationaal Museum van Wereldculturen, waar Museum Volkenkunde onderdeel van is, binnen de museumwereld de voortrekker in de toepassing van hoogwaardige 3D-modellen in digitale storytelling.

Kawahara Keiga wordt vanwege de nauwkeurige detaillering in zijn werk ook wel ‘fotograaf zonder camera’ genoemd. Met zijn rijke oeuvre heeft hij de Japanse natuur en cultuur kleurrijk in beeld gebracht, vooral in opdracht van onderzoekers zoals Dr. Philipp Franz von Siebold (1796-1866). Keiga had het uitzonderlijke voorrecht Deshima vrijelijk te mogen betreden, waardoor hij ook de Japans-Nederlandse betrekkingen visueel kon vastleggen. Dat gaf hem tevens toegang tot Europese schildertechnieken zoals perspectieftekenen, die hij in het scherm op meesterlijke wijze toegepast heeft.

Het kamerscherm van kunstenaar Kawahara Keiga is de grootste aankoop van het Nationaal Museum van Wereldculturen van de laatste decennia. De aankoop werd gedaan met steun van Vereniging Rembrandt, het Mondriaan Fonds, het VSBfonds, de Vriendenloterij en de Vrienden van Museum Volkenkunde. 
De restauratie is mogelijk gemaakt door vele particuliere schenkers, Tefaf Museum restoration Fund en Shared Cultural Heritage van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ailion Foundation steunde de ontwikkeling van de digitale applicatie.

-------------------------------------------------------
noot voor redactie niet ter publicatie:
Voor meer info en interviewverzoeken Coromandel Brombacher, mobiel: 06-53152835, mail: pers@volkenkunde.nl