SARI/STATEMENT - Uiting van mode, identiteit en verzet
Auteur: Daan van Dartel
Een sari is een rechthoekige doek tot soms wel 9 meter lang, die je op honderden manieren om je lichaam kan wikkelen. Modeontwerpers, textielmakers en trendy dragers laten zien dat de sari allesbehalve van vroeger is. De mogelijkheden met de sari zijn onuitputtelijk: het is een van de meest veelzijdige stijlen in de modewereld. Een sari vormt zich naar elk lichaam, en is daardoor een zeer inclusieve kledingstijl. De sari staat nu centraal in de tentoonstelling SARI/STATEMENT, Fashion from India, in Wereldmuseum Amsterdam.
In Zuid-Azië en haar gemeenschappen daarbuiten is de laatste decennia nieuwe aandacht ontstaan voor de sari als kledingstijl. Makers en jonge dragers - vooral in de steden - geven de sari mode een nieuwe impuls. Allerlei combinaties verschijnen: een sari met sneakers en een T-shirt, met een overhemd, of met een jeans eronder.
Sari's in innovatieve materialen, vormen en technieken, bijv. de denim sari van Diksha Khanna.
In de 19e eeuw werd de sari door de Britse kolonisator in India ingezet als politiek middel. Ze moest op een bepaalde manier gewikkeld worden en een blouse en rok (een petticoat) moesten eronder, want naar Britse normen was de sari veel te bloot. De behouden koloniale blik werd bepalend voor wat een vrouw aan haar lichaam mocht dragen, in feite een kolonisatie van het vrouwelijke lichaam.
Een Indiase vrouw in een groene sari en witte blouse. Deze pasteltekening is in 1894 gemaakt door Theodora Jacoba Sleeswijk-Van Bosse, in Durham (KwaZulu-Natal, Zuid-Afrika).
De sari kan helpen om een persoonlijke identiteit te uiten maar wordt ook ingezet om een boodschap van een groep te versterken en hen te verenigen en kracht te geven. In India hebben zo'n honderdduizend vrouwen zich verenigd in de Gulabi Gang, die met roze sari’s demonstreert voor de rechten van de vrouw.
De Gulabi Gang, 2019. © Joerg Boethling
Het wordt tijd dat we de sari gaan zien voor wat ze is: een bijzonder veelzijdig en grensverleggend kledingstuk. De sari kan verrassende nieuwe verhalen vertellen over mode en design, geschiedenis, culturele en persoonlijke identiteit en over verzet tegen heersende overtuigingen die gelijkwaardigheid tegengaan. De sari en het dragen ervan is zeker een statement!
De ‘huiskamer’ van design duo Lobomar, waar zij in een setting van de woonkamer van hun grootouders in Goa hun interpretatie van de sari tonen. (Fotograaf Irene de Groot)